Ezelhengsten kunnen van ’s morgens vroeg tot ’s avonds laat balken. Ze hebben een wisselend humeur, zien er aardig uit en meestal zijn ze dat ook. Maar zodra de hormonen opspelen kunnen ze erg lastig worden. Castratie maakt van de ezelhengst weer een sociaal, betrouwbaar dier wordt dat weinig balkt. Andere reden voor castratie is dat de hengst samen wordt gehouden met een merrie, maar dat het niet de bedoeling is dat er veulens komen. Castratie zorgt er ook voor dat de hengst de merrie minder lastig valt. Castratie kan op traditionele wijze: via een snede in de balzak worden de testikels verwijderd worden. Deze ingreep kan de dierenarts thuis of in de weide uitvoeren. Maar een hengst kan ook ‘over de lies’ worden gecastreerd. Dit is een echte operatie onder volledige narcose. Er worden twee sneetjes in de liezen gemaakt van ongeveer een centimeter. Via de sneetjes worden de testikels losgesneden en naar buiten gehaald. Is er sprake van een Klophengst, dan kan castratie lastig zijn. De castratie kan plaatsvinden als de hengst een jaar oud is. Het moet in elk geval gebeuren voor het vijfde levensjaar, anders behoudt de ezel zijn hengstenmanieren. 

Bij Ki word een merrie gedekt door het sperma van een hengst dat kunstmatig bij de merrie is in te brengen. Het sperma wordt gewonnen door de hengst een fantoom te laten bespringen. Het sperma wordt opgevangen waarna het verdund en in meerdere porties verdeeld wordt. Er kunnen dan meerdere merries mee geïnsemineerd worden. Het sperma wordt via een pipet in de baarmoeder gebracht. Ki heeft een aantal voordelen boven een natuurlijke dekking: het is veiliger voor de hengst (merries kunnen enorm uitslaan en de hengst rake klappen verkopen), er is een kleinere kans op geslachtsziekten bij zowel merrie als hengst en goede dekhengsten kunnen dankzij KI veel meer merries bedienen.

Het sperma kan vers of ingevroren zijn en kan gekoeld of ingevroren worden verzonden. Vers sperma behoudt zijn bevruchtende vermogen 36-38 uur, diepvriessperma 12-20 uur. De opslag van diepvriessperma vindt plaats in een stikstofvat. Het is heel belangrijk dat de diepvriessperma op de juiste manier weer ontdooid wordt voordat het ingebracht wordt. Doordat het veel moeilijker is diepvriessperma in goede conditie te houden, ligt het drachtigheidspercentage over het algemeen lager dan bij vers sperma. In het geval van diepvriessperma is het nog belangrijk de merrie zo dicht mogelijk bij het moment van de eisprong te dekken, het liefst binnen 8 uur erna. Dat betekent dat de merrie minimaal 2 keer per dag gescand moet worden om te kijken of de eisprong heeft plaatsgevonden. Deze kan versneld worden door een hormooninjectie te geven. Meestal vindt dan binnen 36-42 uur de eisprong plaats.

Schrijfster: Roxana van den Handel